روز جهانی صلح هر سال در تاریخ ۲۱ سپتامبر، مصادف با 30 شهریور، گرامی داشته میشود؛ روزی که به صلح و همزیستی مسالمتآمیز اختصاص یافته که نه فقط آرمانی مطلوب، بلکه ضرورتی اساسی برای کرامت انسانی، رفاه اجتماعی و توسعه پایدار است و بدون آن نمیتوان برای حل چالشهای جهانی گام برداشت.
شاید امروز که داعیهی پیشرفت و تمدن بشر گوش فلک را کر کرده؛ اما در واقعیت جنگ، درگیری، خشونت و ناسازگاری بیداد میکند؛ توجه به این روز بیش از هر زمان دیگری حیاتی باشد.
این روز فرصتی است برای ترویج فرهنگ صلح، همزیستی، احترام به حقوق دیگران و جلوگیری از خشونت. با در نظر گرفتن این اصل که کودکان و نوجوانان آیندهسازان جوامع هستند؛ نهادینه کردن چنین مفاهیمی در آموزش کودکان امید به بهبود اوضاع جهان در آینده را تقویت میکند. آموزش صلح از دوران کودکی، تأثیرات عمیق و ماندگاری در ایجاد جهانی آرامتر دارد، زمینهساز تقویت همدلی، افزایش مهارتهای اجتماعی و کاهش خشونت است و امید به چنین دستاوردهایی را تقویت میکند:
- احترام به تفاوتها و مدارا
- افزایش مهارتهای گفتوگو، حل مسئله و کار گروهی
- کاهش تعارضات از طریق روشهای غیرخشونتآمیز
- رشد اعتماد به نفس و مسئولیتپذیری اجتماعی
- ترویج ارزشهایی چون همدلی، دوستی، همکاری و عدالت
در پیماننامه جهانی حقوق کودک که در سال ۱۹۸۹ تصویب شد، بر نیاز به وجود فضایی امن و عاری از درگیری و خشونت برای کودکان و تأمین دیگر حقوق آنان ـ آموزش، سلامت، بهداشت و … ـ تأکید شده است. هر چند که هنوز بسیاری از کودکان جهان، از جمله کودکانی که در مناطق جنگی زندگی میکنند از ابتداییترین حقوق خود محروماند.
کودکان نیازمند محیطی امن، حمایتگر و آموزشمحور هستند. در ایران، تلاشهایی که برای دستیابی به حقوق کودکان و برقراری صلح صورت گرفته است، کم نیستند و از این میان میتوان به تلاش های زندهیاد توران میرهادی اشاره کرد که از پیشگامان آموزش صلح در ایران بودند. همچنین فراهم ساختن منابع آموزشی در این حوزه ـ مانند کتاب مهارتهای زندگی و آموزش مالی برای صلح ـ شاید به اشاعهی چنین آموزههایی در کشورمان کمک کند.