تغذیه سالم، آموزش رایگان، امنیت و بازی حق همه کودکان در سراسر دنیاست، اما بسیاری از کودکان از این حقوق بیبهرهاند. «روز جهانی کودک» فرصتی است برای توجه به کودکان و نیازهایشان.
طبق مطالب جلد هشتم از مجموعه «تاریخ ادبیات کودکان ایران»، فلسفه و پیشینه برپایی روز جهانی کودک به سال ۱۹۲۴ برمیگردد. در این سال دو رویداد متفاوت اما همزمان رخ داد. یکی اینکه در روزهای پایانی ماه آگوست، اولین نشست جهانی با موضوع رفاه کودکان در ژنو برگزار و در آن به موضوع بهروزی و رفاه کودکان پرداخته شد. رخداد دیگر، ابتکار کنسول چین در سانفرانسیسکو بود که با دیدن بچههای یتیم چینی در این شهر به ضرورت حمایت از کودکان خیابانی و توجه به آنان پی برد.
البته نامگذاری رسمی یک روز به نام روز جهانی کودک به سالهای پس از جنگ جهانی دوم و نهمین مجمع عمومی سازمان ملل در تاریخ ۲۱ سپتامبر ۱۹۵۴برمیگردد. به دنبال کشته شدن کودکان بسیاری در این جنگ، مجمع به صندوق کودکان سازمان ملل متحد، یونیسف، مأموریت داد روزی را در سال به نام «روز کودک» نامگذاری کند تا به بچهها و حقوق آنها توجه بیشتری شود. از آن زمان تاکنون، سازمان ملل روز بیستم نوامبر برابر با 29 آبان ماه را به بچهها اختصاص داده است. البته این روز هرگز به عنوان روز جهانی کودک از سوی همه کشورها به رسمیت شناخته نشد اما زمینهای را فراهم آورد تا کشورهای مختلف، روزهای متفاوتی را به نام «روز کودک» تعیین کنند.
نامگذاری روز کودک با هدف دفاع از حقوق کودکان، تشویق دوستی میان نوجوانان جهان و متعهد کردن دولتها برای پشتیبانی از فعالیتهای یونیسف صورت گرفت و تا امروز 150 کشور جهان، یک روز در سال را به کودکان اختصاص دادهاند. در ایران نیز در سال 1376 روز هشتم اکتبر برابر با 16 مهرماه به عنوان روز ملی کودک معرفی شد.
بر اساس پیماننامه جهانی حقوق کودک، همه افراد زیر 18 سال کودکاند و باید در فضایی سرشار از محبت، تفاهم، خوشبختی و عاری از تبعیض بزرگ شوند و از حق آموزش رایگان، تغذیه سالم، امنیت و بازی برخوردار باشند؛ بیآنکه به نژاد، قومیت، جنسیت و گرایشهای جنسیشان توجه شود. متاسفانه بسیاری از کودکان در سراسر دنیا، همچنان از حقوق اولیه خود بیبهره و در چرخه معیوب ناآگاهی و فقر گرفتارند.
رسالت تأمین حقوق کودکان و نوجوانان، که اغلب صدای رسایی برای احقاق حق خود ندارند؛ برعهده همه بزرگسالان (از والدین و مربیان تا مسئولان و دولتمردان) است و تکتک ما باید برای احقاق حقوق کودکانمان تلاش کنیم.
ما در مؤسسه آمال باور داریم که کودکان ما دنیایی با نویدها و امیدهایی فراوان، اما سرشار از خطر و بیعدالتی به ارث میبرند و وظیفه ماست که فرصتهای رشد را برای آنان فراهم آوریم. توانمندی کودکان در زمینههای اجتماعی و مالی ابزار و قدرت لازم برای شکلدهی به تغییرات، تصمیمگیری برای زندگی بهتر و گام برداشتن برای برقراری عدالت را در اختیار نسل آینده میگذارد و به آنان برای بهبود شرایط و شکستن چرخههای ناکارآمد اجتماعی و اقتصادی کمک میکند.
مؤسسه آمال با ترجمه، بومیسازی و تدوین کتابهای آموزشی افلاتون، انتشار آثاری در حوزهی کارآمدی معلمان، والدین و دانشآموزان و برپایی دورههای آموزشی تلاش دارد به بزرگسالان برای ایجاد رابطهای سازنده و مبتنی بر مهر با کودکان و جوانان کمک کند و به کودکان و جوانان یاری رساند که با حقوق و مسئولیتهای خود آشنا شوند، به شرایط و موقعیتها آگاه شوند و با بزرگسالان برای ساختن دنیایی بهتر همراه شوند.
موسسه آمال، محتوای آموزشی لازم برای آموزش به کودکان از سنین پیش دبستانی (مجموعه کتابهای افلاتات) تا هنگام ورود به جامعه و بازار کار (افلاجوان) را فراهم کرده است و در هر یک از دورههای آموزشی، مهارتهای اجتماعی و اقتصادی در قالب بازیها، نمایشها و فعالیتهای مختلف و با شیوهی تعاملی (و با تسهیلگری مربی) تمرین میشوند.